هایپرهیدروزیس در درجه اول یک بیماری ژنتیکی بوده که به دلیل اختلال در غده هیپوتالاموس ایجاد میگردد . هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد به دو نوع اولیه و ثانویه طبقه بندی میشود . در نوع اولیه به دلیل اختلال ژنتیکی میباشد که در این مورد افراد به صورت ورراثتی این بیماری را از والدین خود به ارث میبرند . نوع دوم به دلیل راکشن غیر قابل پیش بینی سیستم ایمنی و اعصاب محیطی بدن ، به عامل ثانویه میباشد . نوع دوم در اثر یک صانحه( جراحی تزریق واکسن و عوامل دیر ممکن است اتفاق بیافتد و در هر سنی احتمال بروز آن وجود دارد . نواحی در برگیرنده این بیماری عمدتا ناحیه ف دست و کف پا و زیر بغل میباشد .تجمع غدد تعریق در این نواحی از دیگر نواحی بیشتر است . پوست انسان را بیش از 2 میلیون غده تعریق احاطه کرده است که وظیفه این غدد در درجه اول کنترل دمای بدن انسان و سپس کنترل رطوبت بدن میباشد.
مکانیسم ایجاد تعریق شدید
سیستم هیپوتالاموس به عنوان بخش مرکزی کنترل فعالیت های پیمون مغز 5 وظیفه اصلی دارد ، از قبیل کنترل فشار خون و کنترل تعریق و احساس و عواطف و … دارد که در زمان بروز هر کدام از عوامل محیطی با فرمان الکتروشیمیایی این قسمت اعصاب محیطی پیغام رسانی های هر بخش از اندام را انجام خواهند داد . در زمان بالارفتن دمای بدن بار نوروپاتیک ارسالی به غدد تعریق از طریق غده هیپوتالاموس واقع در پیاز مغز بالا رفته و باعث خارج شدن آب بدن از طریق غدد تعریق خواهد شد .این مکانیسم باعث از دست رفتن آب بدن و ایجاد تشنگی زیاد در فرد خواهد شد .نوشیدن آب زیاد و دفع مکرر از طریق غدد ، به صورت یک سیستم بسیار هوشمندانه ، سطح دمای داخلی بدن را کنترل میکند .
اختلال در عملکرد هیپوتالاموس:
در زمانی که غده هیپوتالاموس دچار اختلال شود ،هر عامل افزایش دهنده ی بار نوروپاتیک مغزی ، باعث افزایش تعریق در اختلال هایپرهیدروزیس خواهد شد . این عوامل از قبیل گرما استرس هیجان و … میتواند باشد . در هایپرهیدروز شدید ، در حالت سکون مغز نیز بار نوروپاتیک به اندازه ای بالا میباشد که باعث ایجاد تعریق دائمی ، در بیشتر ساعات خواهد شد ،به همین علت ، بیماران هایپرهیدروز در زمان خواب مشکل تعریق را ندارند . زیرا در این حالت فعالیت مغز بسیار اندک بود و پیغام رسانی عصبی برای غدد تعریق در پایین ترین سطح خواهد بود.
روش های درمان هایپرهیدروزیس چیست؟
1-روش یونتوفورزیس
اگر ضد عرق آلومینیوم کلرید موثر نباشد، می توان از یونتوفورزیس برای درمان استفاده کرد. در این روش ناحیه تحت درمان، مثلا دست و یا پاها در ظرف آبی با عمق کم قرار می گیرد که به دستگاه یونتوفورزیس متصل است. سپس جریان الکتریکی با ولتاژ کم از ناحیه تحت درمان عبور می کند. برای زیر بغل، الکترودها و پدهایی بر روی ناحیه قرار داده می شود و سپس به دستگاه متصل می شوند. درمان هر چند روز یک بار در دو هفته اول انجام می شود و میزان تعریق شدید در اکثر بیماران بعد از حدود 4 تا 7 جلسه درمان، کاهش یافته یا حتی متوقف می شود. برای حفظ اثر درمان جلسات بعدی، هفتگی یا دو هفته یک بار انجام می شود.
2-تزریق سم بوتولینوم ( بوتاکس)
اگر درمان های دیگر برای بهبود تعریق بدن موثر نباشد، سم بوتولینوم، که در ایران به نام بوتاکس شناخته می شود، انتخابی محبوب است. سم بوتولینوم نمی تواند این عارضه را برای همیشه درمان کند، ولی درمان موقتی برای هایپرهیدروزیس بوده که می تواند شما را برای مدتی از تعریق بیش از حد خلاص کند. این سم به پوست تزریق می شود و اعصاب غدد ترشح کننده عرق را مسدود می کند و مانع از تولید عرق می شود. اگرچه این روش بسیار موثر است اما در صورتی که برای درمان دست ها و پاها استفاده شود ممکن است دردناک باشد مگر اینکه از بی حسی موضعی استفاده شود. درمان با بوتاکس نیز باید هر 3 تا 6 ماه یک بار تکرار شود تا اثر آن ماندگار بماند.اخیرا از انرژی گرمایی برای درمان این عارضه با ظهور فناوری های الکترومغناطیسی (miraDry®) و امواج رادیویی (SweatX®) برای تخریب مجاری عرق استفاده می شود.
3-جراحی:
در صورتی که تمام درمان های غیر جراحی موثر نباشند، جراحی نیز گزینه ای برای درمان هایپرهیدروزیس است. دو نوع درمان جراحی برای این عارضه وجود دارد که یکی شامل برداشتن غدد عرق از زیر بغل و دیگری قطع اعصابی که در کنار غدد لنفاوی هستند، است. روش جراحی تهاجمی تر و دارای نتایج ماندگاری است که به بیهوشی عمومی نیاز دارد.
